Geschiedenis

Oprichting

Tijdens een vergadering op 7 Mei 1881 te Winterswijk werden voldoende fondsen verzameld om op 18 Juni van datzelfde jaar de vennootschap Geldersch-Overijsselsche Lokaal Spoorweg Maatschappij (GOLS) op te richten met als vestigingsplaats Winterswijk. Goedkeuring bij Koninklijk Besluit volgde op 4 September 1881. Het kapitaal bij oprichting was 1.7 miljoen gulden. Hiervan was Fl. 900.00 bestemd voor het traject Winterswijk-Hengel-Enschede en de rest voor aanleg van het traject Winterwijk-Zevenaar. Was er reeds in 1881 een koninklijk besluit, de diverse wetgeving was er pas eind 1883, medio 1884. Ook toen kon er pas gestart worden met de aankoop van de diverse gronden en de aanleg van de diverse baanvakken. Op Maandag 13 Oktober 1884 reed de eerste trein om 11 uur s'ochtens van Ruurlo naar Borkulo.

Het baanvak Boekelo-Enschede werd opgenomen op 30 November 1885 en op 7 December van dat jaar in gebruik genomen. Voor kruising met de SS-lijn werd gebruik gemaakt van een reeds bestaande onderdoorgang de Twekkelerpoort.

Overname GOLS door HSM

Tubantia, 11 januari 1899
Haaksbergen, 6 Jan. Het vervoer op den G.O.LokaalSpoor heeft thans zulk een hoogte bereikt, dat den Hollandsche IJzeren Spoorweg Maatschappij sedert 2 januari elken dag langs het station alhier 10 goederentreinen laat lopen. Het is dan ook een drukte van belang.

Na een aantal jaren zagen de aandeelhouders het dividend stijgen tot 4.45% in 1891. Door een clausule in de exploitatie-overeenkomst was het voor de HSM mogelijk om de GOLS 'te koopen' . En dit voor een bedrag van 112% van de huurrente in de exploitatie-overeenkomst. In Mei 1892 wordt door de HSM voor de eerste maal geprobeerd om de GOLS over te nemen en wel voor een bedrag van ruim 3,5 miljoen gulden. De achterliggende gedacht hierbij was voor de HSM dat zij dan het merendeel van het goederenvervoer over haar eigen lijnen te laten verlopen.

Aangezien voor deze overname goedkeuring van de staat nodig was werd een benodigd wetsvoorstel beging 1893 door de tweede kamer met 29 tegen 28 stemmen aangenomen. De eerste kamer gooide echter roet in het eten door op 28 Juli 1893 het voorstel te verwerpen met 29 tegen 5 stemmen. Als reden werd gegeven dat de staat niet voor de mogelijke extra kosten door naasting wilde opdraaien.

In 1899 werd een nieuwe poging ondernomen maar door het mislukken van de overname van de NWS ging ook de aankoop van de GOLS niet door. Na een nogmaals mislukt poging door de HSM in 1903 wordt in 1919 een derde poging gewaagd om de GOLS over te nemen. In de tussentijd was het dividend van de GOLS gestegen van 5,38% in 1902 tot 7,2% in 1919. Nu werd in 1920 door de beide kamers de wet aangenomen zodat op 1 Juli 1920 beide lijnen in andere handen overgingen.